Dynastia Flawijska

Urodzony w roku 9 n.e., na krótko przed końcem panowania Augusta, Titus Flavius Vespasianus wychował się jako ekwita w okresie panowania cesarza Tyberiusza. Doświadczenie wyniesione z konfliktów senatorsko-cesarskich z tamtych lat z pewnością pomogło Wespazjanowi w przyszłości czyniąc z niego wytrawnego polityka.

W czasach, gdy Senat pamiętał jeszcze despotycznego Nerona a lud i legiony rzymskie wyczerpane były wojną domowa, Wespazjan mógł stać się oczekiwaną alternatywą.

Spośród swoich konkurentów do władzy, Wespazjan wyróżniał się kilkoma rzeczami. Posiadał chociażby dwóch potomków - ewentualnych spadkobierców mogących zapewnić Imperium ciągłość panowania. Nie pozostawało to z pewnością bez znaczenia w trudnych czasach AD 69. Istotną rolę odgrywało również nazwisko. Choć oryginalnie plebejskiego pochodzenia, za czasów ostatnich władców dynastii julijsko-klaudyjskiej, zyskało na znaczeniu na arenie politycznej Rzymu.

To co zapewniło Flawiuszowi Wespazjanowi zwycięstwo to jednak przede wszystkim charakter – zdolność do stanowczego i zdecydowanego działania.

Talent organizatorski nowy cesarz wykazał w najwcześniejszych latach swojego panowania dalekowzrocznie dbając o ustabilizowanie sytuacji wewnętrznej państwa (stosunki w armii, skarbiec oraz warunki społeczne) przez co odnowił publiczny pozytywny odbiór i znaczenie władzy cesarskiej.

Bezprecedensowym i przez to ryzykownym dziełem było powołanie Tytusa, swojego starszego syna, na następcę, czyniąc go swoim pomocnikiem w rządach. Aby nadać odpowiedniego prestiżu tej decyzji, młody Flawiusz przyjął tytuł 'ceasar'. Było to pierwsze w historii Rzymu użycie tego imienia jako tytułu oraz wyraźny symbol pro-dynastycznych planów władcy. Mimo oczywistego lęku Senatu przed absolutyzmem znanym z okresu Kaliguli i Nerona, Wespazjanowi udało się w subtelny sposób odwołać do tradycji julijsko-klaudyjskiej budując świątynię ku czci Klaudiusza.

Polityka Nerona i rok 4 cesarzy opustoszyły skarbiec Rzymu. Mimo że historia nadała Wespazjanowi przydomek skąpca za zmiany podatkowe i manipulacje cenowe, niezaprzeczalnym dziełem władcy pozostaje zapewnienie państwu bezpieczeństwa finansowego.

Za dzieło pierwszego z Flawiuszy, uznać można również przywrócenie stabilności w legionach. Dostrzegalny jest fakt względnej wierności armii wobec władcy przez lata panowania kolejnych princepsów.

Polityka władcy objęła również stosunki społeczne umożliwiając ludziom ambitnym pięcie się po szczeblach kariery politycznej. Dodatkowo, prowincje hiszpańskie objęto Prawem Latyńskim, co motywowało ich mieszkańców do pracy w kierunku dalszego scalania się z Rzymem.

Bez wątpienia, Wespazjan stworzył podstawy efektywnego i wydajnego modelu panowania, z którego skorzystać mogły kolejne pokolenia władców Wiecznego Miasta. Podczas gdy charyzma Wespazjana pozwoliła na ustabilizowanie sytuacji z roku 69, to jego partnerowi w rządach, Tytusowi, zawdzięczać można kontynuowanie polityki ojca i ugruntowanie władzy Flawiuszy. Jego panowanie, choć (lub przez to, że) krótkie, ocenione zostało w antycznej historiografii bardzo pozytywnie. Być może dlatego, podczas przejęcia władzy przez kolejnego z synów Wespazjana – Domicjana, Senat i Rzym mogły niejako wiele oczekiwać od nowego władcy.

Domicjan szybko udowodnił, że jest wspaniałym organizatorem, niestety oparcie się na klasie ekwitów i wyzwoleńców przy wykluczeniu Senatu z życia politycznego szybko wpłynęło na zmianę dobrego zdania o władcy. Brak elastycznej polityki Domicjana przyczynił się ostatecznie do zamachu stanu - zamordowania i potępienia pamięci znienawidzonego cesarza. Wraz z nim, umarła również być może krótko-funkcjonująca, ale o niebagatelnym znaczeniu dla historii Imperium, dynastia flawijska.

źródło: http://www.vroma.org/images/raia_images/nervaforum.GIF

czytaj więcej:
http://www.thelatinlibrary.com/suet.html
http://www.thelatinlibrary.com/tac.html
http://khazarzar.skeptik.net/books/dio_cass/index.htm
http://pace.mcmaster.ca/York/york/
http://www.thelatinlibrary.com/pliny.html
http://www.roman-emperors.org/impindex.htm